| De ene iep is de andere niet |
De ene iep is de andere niet26 maart 2014 De iepen in Amsterdam maken zich weer op voor het lentesneeuwfestival. Een maand geleden kleurden de eerste al roestroze van de bloesem. Die zijn intussen al weer verkleurd naar frisgroen. De bloemetjes zijn veranderd in vruchtjes, de bekende iependubbeltjes. Maar de ene iep is de andere niet. Sommige iepen lijken er dit jaar geen zin in te hebben, terwijl ze vorig jaar toch nog uitbundig bloeiden. Weer andere iepen, zoals de beroemde Bea Schwarz-iep aan de Noordzijde van de Sloterplas, zijn pas veel later gaan bloeien.
Dat is overigens normaal. De Bea Schwarziep bloeit altijd later. Dat betekent dat zijn sneeuw ook later komt. Tijdens het Bea Schwarz-lentesneeuwfestival op 11 mei kan het goed zijn dat deze iep nog staat te pronken met zijn vruchtjes in plaats van ze te laten sneeuwen. Maar er staan veel verschillende iepensoorten langs de Sloterplas, dus sneeuwen doet het zeker. Alleen op de parkeerplaats bij de Noorderhof niet meer. Daar zijn de iepen net voor het broedseizoen gekapt. Wat rest zijn iepenstompjes.
De omwonenden - die niet blij waren met deze kap - zijn zelf aan de slag gegaan om er iets minder treurigs van te maken. Jammer alleen dat de stompen een broedhaard kunnen worden voor de iepenspintkever. Dat is de kever die de iepziekteschimmel van boom naar boom overbrengt. Even helemaal schillen dus en afspraken maken met het stadsdeel.
Zo zagen de iepen er trouwens uit voordat ze stompjes werden. Hier in mooie gele herfstkleuren. Je kan goed zien dat de ene iep niet alleen eerder bloeit dan de andere, maar ook niet allemaal tegelijkertijd van kleur verschieten in het najaar.
Osdorpse kurkvleugeliepDat de ene iep de ander niet is, valt velen pas op als het speciaal verteld wordt. Dat de Huntingdoniep er bijvoorbeeld als een omgekeerde straatvegersbezem uitziet, en de Bea Schwarziep juist lekker warrig is. Maar in Osdorp staan een stel iepen waarvan iedereen meteen ziet dat ze anders zijn.
Ik noem ze voorlopig de Osdorpse kurkvleugeliepen, want hun herkomst is niet direct meer te achterhalen en niemand weet hun echte naam nog. Ze lijken op de Amerikaanse "Winged Elm", de Ulmus alata. Maar dat zijn ze in ieder geval niet. Want die heeft bloemetjes op steeltjes, zoals de fladderiep.
Onze Osdorpse kurkvleugeliep bloeide eind februari al, en had steelloze bloemetjes. Nu, vier weken later, beginnen hun vruchtjes zich al te manifesteren.
Van iepenprofessor Hans Heybroek mogen we geen enkele iep Ulmus minor var. suberosa noemen. Dus ook deze niet. Suberosa betekent rijk aan kurk. Maar heel veel jonge iepen hebben kurkvleugels aan hun twijgjes. Dat beschermd ze tegen vraat als ze klein zijn. Al dat kurk is immers niet erg smakelijk. Dit jeugdkenmerk verdwijnt meestal als ze ouder en dus groter worden.
Over iepennamen is altijd veel te doen. In het standaardwerk "Iep of olm" uit 2009 is er een heel hoofdstuk aan gewijd. Zodra de iepenspecialisten eruit zijn wat voor iep het is en hoe ie heet, laten we het weten. Maar hoe ze ook heten, het zijn leuke iepen. Ga ze zelf bekijken, ze staan op het pleintje van Verdraagzaam. Niet ver van de Sloterplas en Winkelcentrum Osdorp. Nu nog naakt te zien, na de sneeuw komt het bladerdek.
Herstel Bea Schwarz-erelintIn het Bea Schwarz-erelint aan de Noordzijde zijn sinds het aanplanten in de zestiger jaren, een flink aantal iepen door steeds weer andere iepensoorten vervangen. Er staan ondertussen meer andere iepen dan Bea Schwarziepen. De boomspecialisten van het stadsdeel zijn bezig om alle iepen op naam te brengen. Om vervolgens te kijken welke nog verplant kunnen worden. Het herstel van de dubbele rij zal in fasen plaatsvinden. Een eerste stukje zal waarschijnljk in 2017 klaar zijn. Het laatste stukje in de twintigerjaren. Een eeuw nadat Bea Schwarz ontdekte dat een schimmel de iepziekte veroorzaakt. Tekst en beeld Wouter van der Wulp
Lees ook: Iepen kleuren weer roestrose van de bloesem 25 februari 2014
|
