Participatiegeploeter

Tussen half december 2020 en februari 2021 zijn er zes digitale 'participatiebijeenkomsten geweest over de bouwplannen van de Meervaart in de Sloterplas. Deze vonden plaats op 14 december, 11 januari, 18 januari, 25 januari, 1 februari en 8 februari.

Om tegemoet te komen aan de storm van protest in Nieuw-West, toen bleek dat de gemeente, zonder dat de stadsdeelcommissie daarin werd gekend, het besluit had genomen om de Meervaart in de Sloterplas te bouwen, is er een uitgebreid digitaal participatie-programma georganiseerd met thema-bijeenkomsten waarbij slechts 17.000 inwoners (voornamelijk bewoners van Osdorp) via een bewonersbrief werden geïnformeerd over participatiemogelijkheden (enquête, app en bijeenkomsten) voor het toekomstige Osdorpplein met de Meervaart in de plas.

Men heeft zo veel mogelijk vermeden om deze locatie 'in de plas' zo te noemen, dus in de gemeentelijke stukken heet het "de voorkeurslocatie" of "aan de zuidwestoever van de Sloterplas"; waarmee bedoeld wordt 'aan de boulevard' (die hiermee de oostgrens is geworden van het Osdorpplein) en in de Sloterplas. Bewoners mogen bij deze bijeenkomsten over alle aspecten van het toekomstige Osdorpplein hun mening geven: het gebruik, het landschap, groen en water, de toekomstige Meervaart, verkeer en cultuur enz.

De eerste, nog onwennige, themabijeenkomst op 14 december was gewijd aan de locatie van de nieuwe Meervaart. Participatieoorzitter Guido Wallagh gaf in de tweede bijeenkomst (11/1) een korte terugblik op de eerste: er was een breed draagvlak voor een nieuw theater maar de deelnemers waren niet overtuigd van de gemeentelijke argumenten om de Meervaart op een andere locatie te willen. De locatie in de Sloterplas werd over het algemeen niet wenselijk gevonden. Nieuwe, ook tijdelijke locaties te gebruiken bij bouw op de huidige plek, zijn door de bewoners voorgesteld.

Uitgangspunt van de tweede themabijeenkomst was de koppeling Osdorpplein, de Meervaart en de Sloterplas (met als thema 'Voor Wie'). Toch reageerden de bewoners op de voorgestelde toekomstige mogelijkheden met een voorbehoud: dat voorkomen moet worden; dat de Meervaart in de Sloterplas wordt gebouwd; dat dit geen reden is of geen aanleiding mag zijn om de Meervaart in de Sloterplas te bouwen. Iconisch maar niet in de plas of ronduit tegen de "voorkeurslocatie."

Op de derde Themabijeenkomst (18/1), over landschap, water en ecologie, werd ook gesproken over 'andere' locaties: o.a. tegenover de ING, tegenover de Meervaart en in de hoek Meer en Vaart-Lelylaan. In de inleiding stelt de gemeente dat een gebouw in de plas een kans is om de kwaliteit van het landschap, het water én de natuur te verbeteren. De Meervaart kan die 'ímpuls' zijn. De gemeentelijke terugblik beschrijft de bewonersreactie als "verschil van mening over de voorkeurslocatie": van "niet doen tot kansen" van het gebied. Eén deelnemer spreekt zich uit voor de ZW-oever als 'stedelijke boulevard', anderen zijn bang voor precedentwerking en roemen het weidse uitzicht. Hoek Lelylaan / Meer en Vaart dan als bouwlocatie? Misschien, minder bedreigend maar daar geen theatertoren. Duidelijk was dat de meesten een gebouw in de plas niet zagen zitten.

Themabijeenkomst nr. 4 (25/1): de Nieuwe Meervaart als droom. De directie van de Meervaart omschrijft hun droom: een kroonjuweel met een toneeltoren van 28 meter; een duurzaam en innovatief seizoenengebouw met toegevoegd groen dat onderdeel van het landschap is. Hun architect (?) zegt dat dat op de huidige plek niet kan: i.v.m. de constructie, de fundering en de afmeting van het perceel (te klein!). Suggesties van de bewoners voor het aantrekkelijker maken van de Meervaart waren: het gebouw transparanter en uitnodigender maken met ook programma's voor overdag en horeca en in de zomer op de boulevard en op de pleinen, het Paradeconcept. Ook werd als alternatief weer de locatie hoek Lelylaan / Meer en Vaart genoemd. Hoewel het deze keer niet over de locatie mocht gaan bleken de meeste bewoners een voorkeur te hebben voor de huidige.

Themabijeenkomst nr. 5 (1/3), over cultuur vroeger en nu, terug naar Van Eesteren of 'doorontwikkelen'. In de inleiding gaven 3 deskundigen – Jeroen Schilt (M&A), Aart Oxenaar (TU Delft), Norman Vervat (Heemschut) en Dirk Sijmons (Parlement der groene scheggen - 2019) hun visie – De Sloterplas is een magistraal middelpunt van Nieuw-West. Bescherm de ruimtelijke opzet van de Sloterplas met de niet zichtbare beëindiging aan de noord- en zuidzijde (Urban van Aar - 1983) en het groen-blauwe ensemble. Met de Meervaart verbonden: Robin Vermeulen en Marco Gerrits, vonden dat de toekomstige Meervaart alleen kan bruisen en internationaal meetellen - in de natuur! De bewoners waren het eens met de deskundigen.

Themabijeenkomst nr. 6 (8/2): "Bereikbaarheid". De visie van de gemeente is een mobiliteitsplan waarin de verkeerssituatie van de Meer en Vaart verandert: - eenrichtingsverkeer van de Lelylaan naar de Landtong - doorgaand verkeer gebruikt andere routes - OV knooppunt (Westtangent / bus en tramlijn 17) -toekomstambitie metrohalte Oostwestlijn. De deelnemende bewoners vinden eenrichtingsverkeer op Meer en Vaart lastig voor de bereikbaarheid van de Meervaart en het Osdorpplein. Vooral de Torenwijck-bewoners voorzien grote moeilijkheden. De huidige bereikbaarheid van de Meervaart is optimaal; de Meervaart in de plas wordt heel ingewikkeld.

Blijft de grote vraag: Waarom doet de gemeente zoveel moeite om de Meervaart van zijn huidige plaats te verwijderen? Het plan voor een hotel daar is bekend en niet afgelast ondanks het feit dat de hotelbranche zich heeft uitgesproken tegen de bouw van nieuwe hotels. Moeten wij aannemen dat er inmiddels afspraken zijn gemaakt met de vastgoedondernemers voor lucratievere bouw op die plek? Dat de gemeente kiest voor zakelijk vastgoed en niet voor een sociale voorziening? Want het meest voor de hand liggend en het snelst te realiseren zou zijn om de totaal mislukte openbare ruimte aan de zonnekant van de Meervaart opnieuw te ontwerpen als een sociale ontmoetingsplaats met een toegankelijker meer open Meervaart met horecaterras, activiteiten overdag en een kans om er ook 's avonds en 's winters een 'bruisend' plein te realiseren. Misschien zelfs met doorzichten naar de plas. Dit alles is zo vanzelfsprekend dat de ondernemers van de Westmarket al op het idee gekomen zijn om daar een buitenterras te maken.

Tineke Stricker; april 2021.