Het Wegwerphuisje

Sinds: 1989
Kunstenaar: Herman Makkink
Waar: Cornelis Lelylaan, bij de Sloterplas

Uit: het Parool van 19 juli 2019

Tussen de rijbanen en de tramrails van de Cornelis Lelylaan en de Sloterplas ligt een aantal voet- en fietspaden. Aan het water staan de letters I Amsterdam, maar de naam van de stad is bijna onherkenbaar. De letters vormen samen met buizen en andere objecten een fitnessstellage.

Even verderop ligt een minder opvallend beeld in het gras. Het is een scheefgezakt huisje zonder ramen of deuren, helemaal opgebouwd uit baksteen: het Wegwerphuisje. De stenen zijn in diverse richtingen gemetseld, waardoor gaten van deuren, vensters of dakkapellen worden gesuggereerd. Diverse zigzagpatronen lijken eerder decoratief bedoeld. Het huisje is na voltooiing gezandstraald, waardoor de stenen een golvend oppervlak hebben. Het metselwerk is niet gevoegd, wat een tamelijk grof effect geeft. Na dertig jaar heeft de tand des tijds het beeld enigszins aangetast. Sommige stenen zijn van het gebouwtje gevallen.

Het is alsof dit huisje een stokoude ruïne is. Alsof het er al stond toen de Sloterplas nog niet was aangelegd, toen Nieuw-West nog een landelijk gebied was met weilanden en kleine dorpen. Het patchworkachtige metselwerk van het Wegwerphuisje vertoont enige gelijkenis met de boerenschuren die destijds in het gebied stonden. Die houten bouwwerken waren vaak provisorisch verspijkerd, waarbij een raam bijvoorbeeld werd dichtgetimmerd met diagonale planken.

Het huisje is gemaakt door Herman Makkink (1937-2013), die in Amsterdam diverse beelden in de openbare ruimte heeft ontworpen. Het bekendst is misschien de Vlindermolen, een groot beeld in het midden van een rotonde in Sloten. Het werd in 1998 neergezet en verwijst naar de molens die vroeger in de buurt stonden.

Makkink heeft in Amsterdam naam gemaakt met zijn bakstenen beelden in de openbare ruimte, maar hij werd wereldberoemd met een paar beelden die hij eind jaren zestig in Londen maakte. Na een studie scheikunde reisde hij te voet naar het Midden-Oosten, Afrika en Azië. Na een paar jaar Los Angeles vestigde Makkink zich in 1967 als beeldhouwer in Londen. En met succes. Hij kreeg diverse solotentoonstellingen en zijn werk werd gekocht door beroemdheden als John Lennon en Roland Penrose.

Stanley Kubrick kocht twee beelden van Makkink en gebruikte die in zijn film A Clockwork Orange (1971). Een beeld met vier dansende Christusfiguurtjes staat op het nachtkastje van de hoofdpersoon. Rocking Machine, een grote witte fallusvorm, speelde in de film een dubbelrol. Het beeld was een sensueel prestigeobject, maar deed ook dienst als wapen waarmee de ­eigenares werd vermoord.

Van: www.parool.nl